Thị trường Halal: Cơ hội vàng cho doanh nghiệp Việt Nam

Theo ước tính, số lượng người Hồi giáo trên thế giới đã đạt con số ấn tượng 2,02 tỷ người vào năm 2024 và dự kiến sẽ tiếp tục tăng lên 2,8 tỷ người vào năm 2050. Điều này đồng nghĩa với việc nhu cầu về các sản phẩm và dịch vụ Halal sẽ tăng trưởng mạnh mẽ trong những năm tới.

Quy mô thị trường khổng lồ và đa dạng

Giá trị của nền kinh tế Halal toàn cầu hiện nay ước đạt 7.700 tỷ USD và dự kiến sẽ đạt mốc 10.000 tỷ USD vào năm 2028. Sự tăng trưởng này không chỉ đến từ các quốc gia Hồi giáo mà còn từ các quốc gia phi Hồi giáo, nơi mà người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến các sản phẩm Halal vì những tiêu chuẩn cao về vệ sinh an toàn thực phẩm, chất lượng và bảo vệ môi trường.

Đặc biệt, thị trường thực phẩm Halal đang chứng kiến một sự bùng nổ mạnh mẽ. Theo số liệu của hãng nghiên cứu thị trường Cognitive Market Research, giá trị thị trường thực phẩm Halal toàn cầu dự kiến sẽ vượt qua 2.500 tỷ USD trong năm nay và tăng lên 4.900 tỷ USD vào năm 2031. Đây là một cơ hội lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam, với nguồn nguyên liệu nông sản phong phú và chất lượng cao.

Người Hồi giáo chỉ tin dùng những sản phẩm Halal (được phép sử dụng), tránh xa những sản phẩm Haram (bị cấm) là yêu cầu mang tính tín ngưỡng tôn giáo và được quy định trong Thiên kinh Quran.

Doanh nghiệp Việt Nam nắm bắt cơ hội vàng khai thác thị trường Halal. Ảnh minh họa

Với số lượng người Hồi giáo ngày càng đông, nhu cầu về các sản phẩm Halal cũng tăng theo. Các sản phẩm Halal phải đáp ứng những tiêu chuẩn nghiêm ngặt về vệ sinh an toàn thực phẩm, chất lượng và bảo vệ môi trường, do đó được người tiêu dùng tin tưởng. Ngoài ra, thị trường Halal không chỉ giới hạn ở thực phẩm mà còn bao gồm các lĩnh vực như mỹ phẩm, dược phẩm, thời trang, du lịch... Việt Nam có thể tận dụng lợi thế này để xuất khẩu các sản phẩm Halal sang các thị trường lớn như Trung Đông, Đông Nam Á, châu Phi...

Trong bối cảnh quan hệ hợp tác ngày càng phát triển, Việt Nam và một số quốc gia Hồi giáo lớn đã đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng về tăng trưởng kim ngạch thương mại. Cụ thể: Việt Nam – Malaysia phấn đấu nâng kim ngạch thương mại lên 18 tỷ USD; Việt Nam - Indonesia đặt mục tiêu đạt 18 tỷ USD kim ngạch thương mại; Việt Nam – UAE hướng tới con số 10 tỷ USD kim ngạch thương mại; Việt Nam - Thổ Nhĩ Kỳ đặt mục tiêu 5 tỷ USD kim ngạch thương mại; Việt Nam – Iran đặt mục tiêu đạt 2 tỷ USD kim ngạch thương mại.

Những con số ấn tượng này cho thấy sự quyết tâm của cả hai bên trong việc thúc đẩy hợp tác kinh tế, tận dụng tối đa tiềm năng của mỗi quốc gia.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, Việt Nam đang đàm phán để sớm ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện (CEPA) với UAE trong năm 2024 và nghiên cứu khả năng đàm phán FTA với một số nước Hồi giáo/đông tín đồ Hồi giáo như Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ...

Tiềm năng lớn trong thị trường Halal toàn cầu

Với vị thế là một trong những quốc gia xuất khẩu nông sản lớn nhất thế giới, Việt Nam sở hữu nhiều mặt hàng nông sản chất lượng cao, đáp ứng được những tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế, đặc biệt là thị trường Halal.

Theo đánh giá của Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường - NAFIQPM (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn), Việt Nam có nhiều sản phẩm nông sản tiêu biểu được xuất khẩu hàng đầu thế giới như gạo, chè, điều, cà phê, hồ tiêu, tôm, cá... Đây đều là những sản phẩm phù hợp với nhu cầu tiêu dùng của người Hồi giáo và đã được cộng đồng các quốc gia Hồi giáo tin dùng từ lâu.

Một điểm mạnh khác của nông sản Việt Nam là chất lượng luôn được đảm bảo. Hiện nay, một lượng lớn nông sản thực phẩm của Việt Nam đã đạt được các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm quốc tế như VietGAP, GlobalGAP, chứng nhận hữu cơ, HACCP, ISO... Đây là những chứng nhận quan trọng, chứng minh rằng sản phẩm của Việt Nam đáp ứng được những yêu cầu khắt khe nhất về chất lượng và an toàn thực phẩm, đồng thời cũng là tiền đề quan trọng để sản phẩm được cấp chứng nhận Halal.

Sự xuất hiện của nhiều doanh nghiệp lớn như TH True Milk, Trung Nguyên đã tạo ra một làn sóng mới trong việc sản xuất và xuất khẩu các sản phẩm Halal của Việt Nam. Việc các doanh nghiệp lớn này đạt được chứng nhận Halal không chỉ khẳng định vị thế của họ trên thị trường mà còn tạo ra hiệu ứng lan tỏa, khuyến khích nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia vào lĩnh vực này.

"Thị trường Halal, với quy mô khổng lồ và tiềm năng phát triển vượt bậc, đang trở thành một trong những mục tiêu hàng đầu của các doanh nghiệp Việt Nam. Việc tiếp cận thị trường này đồng nghĩa với việc mở ra cánh cửa tới 1/3 dân số và 1/2 sức mua toàn cầu. Nhiều người thường nghĩ rằng các tiêu chuẩn Halal của các quốc gia Hồi giáo rất khắt khe và phức tạp. Tuy nhiên, thực tế cho thấy không phải tất cả các nước đều có những quy định quá nghiêm ngặt. Chẳng hạn, Thổ Nhĩ Kỳ đã thể hiện sự linh hoạt khi chấp nhận những sản phẩm đã được Indonesia chứng nhận Halal. Điều này cho thấy, các doanh nghiệp Việt Nam không nên quá lo lắng về sự đa dạng của các tiêu chuẩn Halal", PGS.TS Nguyễn Văn Minh, Viện trưởng Viện Đào tạo và Tư vấn doanh nghiệp, Đại học Ngoại thương chia sẻ.

Với những lợi thế sẵn có, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để trở thành một trong những nhà cung cấp nông sản Halal hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa cơ hội này, do thị trường Halal có tính cạnh tranh cao, đòi hỏi doanh nghiệp Việt Nam phải không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ và năng lực cạnh tranh. Các quy định về tiêu chuẩn, chất lượng và an toàn thực phẩm của mỗi quốc gia là khác nhau, đòi hỏi doanh nghiệp Việt Nam phải nắm vững và tuân thủ. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam còn gặp khó khăn về vốn và công nghệ để tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Do vậy các doanh nghiệp Việt cần tìm kiếm các đối tác chiến lược để cùng nhau phát triển thị trường Halal. Không ngừng đổi mới sản phẩm, nâng cao chất lượng và đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, xây dựng thương hiệu mạnh mẽ để tạo dựng lòng tin cho người tiêu dùng.

Bên cạnh đó, Việt Nam đang trong quá trình hoàn thiện Nghị định quản lý sản phẩm, dịch vụ Halal. Khi Nghị định này được ban hành, sẽ tạo ra một hành lang pháp lý hoàn chỉnh, đảm bảo cho việc quản lý và thúc đẩy các hoạt động liên quan đến phát triển ngành kinh tế Halal trong thời gian tới. Việc xây dựng hệ thống tiêu chuẩn quốc gia về Halal là một bước đi quan trọng, giúp các doanh nghiệp Việt Nam hiểu rõ hơn về các yêu cầu của thị trường Halal và áp dụng đúng vào quy trình sản xuất kinh doanh của mình. Nhờ đó, việc đạt được chứng nhận Halal sẽ trở nên dễ dàng hơn.